In een ander artikel op onze website bespreken we successiebelasting (erf- en schenkbelasting) op Curaçao. In dit artikel leggen we uit wie wat krijgt bij een erfenis wanneer de overledene (de erflater) op Curaçao woonde. Om het overzichtelijk te houden, gaan we bijvoorbeeld niet in op situaties zoals halfbroers- en zussen, stief- en pleegkinderen en andere bijzondere gevallen.

Het erf- en schenkingsrecht op Curaçao is uitgebreid en complex. De Landsverordening erfrecht en schenking omvat bijvoorbeeld maar liefst 79 pagina’s vol met ingewikkelde materie. Het is onmogelijk om alle details in één artikel samen te vatten, mede doordat er veel specifieke situaties, uitzonderingen en bijzonderheden zijn. Dit artikel biedt enkel algemene informatie en we kunnen niet garanderen dat alle informatie actueel en correct is. We raden daarom aan om contact op te nemen met een jurist die gespecialiseerd is in het erf- en schenkingsrecht op Curaçao, zoals een notaris.

Het opstellen van een testament of uiterste wilsbeschikking

Het is verstandig om tijdens je leven een testament op te stellen, zodat je zelf kunt bepalen wat er met jouw bezittingen gebeurt na je overlijden. Een testament stel je op bij een notaris via een notariële akte. Deze wordt door de notaris geregistreerd bij het Centraal Testamentenregister en kan later herroepen of gewijzigd worden zolang je wilsbekwaam bent. Het is ook mogelijk om zelf een onderhandse akte te schrijven, maar deze moet aan bepaalde voorwaarden voldoen en in bewaring worden gegeven bij een notaris. Het is verstandig om hierover eerst contact op te nemen met een notaris.

Een zelf geschreven document dat bijvoorbeeld thuis bewaard wordt, is niet rechtsgeldig als uiterste wilsbeschikking! Wel kunnen hiermee bepaalde roerende zaken zoals kleding, boeken en sieraden worden toegewezen via een zelf met de hand geschreven stuk die genummerd, gedagtekend en ondertekend is.

Kindsdeel en onterving op Curaçao

Het erfrecht van Curaçao wordt door experts als modern gezien. In tegenstelling tot Nederland is het op Curaçao mogelijk om een kind volledig te onterven waardoor hij of zij geen aanspraak meer kan maken op de nalatenschap. In Nederland heeft een kind altijd nog recht op zijn ‘kindsdeel’ of ‘legitieme portie’, maar op Curaçao is dat dus niet het geval.

Wie heeft recht op (een deel van) de erfenis?

In een testament is bepaald wie wat krijgt uit een nalatenschap. Als de overledene geen testament heeft, vindt de verdeling van de nalatenschap plaats volgens de wettelijke verdeling van Curaçao. Het Curaçaose recht kent hiervoor vier groepen:

Groep 1: de ‘niet van tafel en bed gescheiden’ echtgenoot van de overledene en zijn kinderen;
Groep 2: de ouders van de overledene en zijn broers en zussen;
Groep 3: de grootouders van de overledene;
Groep 4: de overgrootouders van de overledene.

Er wordt eerst gekeken of de overledene erfgenamen heeft in groep 1. Als die er zijn, gaat de nalatenschap naar de mensen in deze groep. De personen in de groepen 2, 3 of 4 ontvangen dan niets. Zijn er geen erfgenamen in groep 1? Dan wordt er gekeken naar groep 2, en zo verder.

Iedereen in dezelfde groep krijgt een gelijk deel; de echtgenoot krijgt dus hetzelfde als een kind van de overledene. Als een erfgenaam overleden is of op een andere manier geen aanspraak op de erfenis kan of wil maken, krijgen zijn plaatsvervangers het deel. Bijvoorbeeld: als een van de kinderen van de overledene al overleden is of de erfenis weigert, dan gaat het recht op zijn deel naar zijn plaatsvervanger(s), zoals zijn echtgenoot of kinderen. De vererving gaat door tot en met de zesde graad, daarna niet meer. Als er geen erfgenamen zijn dan komt de erfenis toe aan het Land Curaçao.

Wanneer vervalt je recht op de nalatenschap/erfenis?

Iemand die recht heeft op een nalatenschap kan dit recht verliezen door een aantal gebeurtenissen. Hij of zij wordt dan ‘onwaardig’ geacht om voordeel te trekken uit de nalatenschap. Dit gebeurt automatisch in de volgende gevallen:

• Bij een onherroepelijke veroordeling voor het doden van de overledene, een poging daartoe, of deelname aan de voorbereiding ervan.
• Bij een onherroepelijke veroordeling voor een opzettelijk misdrijf tegen de overledene, waarop volgens Curaçaos recht een maximale gevangenisstraf van tenminste zes jaar staat, of bij poging, voorbereiding, of deelname daaraan.
• Bij een onherroepelijke rechterlijke uitspraak dat hij of zij een ‘lasterlijke’ beschuldiging heeft ingebracht voor een misdrijf waarop een maximale gevangenisstraf van tenminste vier jaar staat.
• Als hij of zij de overledene heeft gedwongen of belet om een uiterste wilsbeschikking op te stellen.
• Als hij of zij de de uiterste wilsbeschikking van de overledene heeft verduisterd, vernietigd of vervalst.

Deze onwaardigheid kan eventueel worden opgeheven als de overledene uitdrukkelijk heeft aangegeven dat hij of zij het gedrag heeft vergeven.

Schulden in de nalatenschap

De nalatenschap van een overledene bestaat zowel uit de bezittingen als uit de schulden die blijven bestaan na het overlijden. Een nalatenschap kan ook negatief zijn. Vooral als de overledene geen eigen woning heeft, komt het vaak voor dat de nalatenschap negatief is. Als je een nalatenschap accepteert die negatief is, gaan de schulden naar jou over. Gelukkig kun je een nalatenschap verwerpen of beneficiair aanvaarden. Een wettelijk vertegenwoordiger van een erfgenaam (bijvoorbeeld in het geval van een minderjarige of iemand die een bewindvoerder heeft) kan voor de erfgenaam geen erfenis zuiver aanvaarden. Voor eventuele verwerping dient hij een machtiging te hebben van de rechter.

Nalatenschap verwerpen of beneficiair aanvaarden

Het is mogelijk om een nalatenschap te verwerpen of beneficiair te aanvaarden. Je kunt een erfenis bijvoorbeeld weigeren uit principe of om geen schulden over te nemen. Het is ook mogelijk om eerst af te wachten wat de bezittingen zijn. Dan worden eerst alle schulden afgelost en wat overblijft, komt aan de erfgenamen toe.

Aanvaarding nalatenschap

Je kan alleen de volledige nalatenschap zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Het is dus niet mogelijk om slechts een deel van de nalatenschap te aanvaarden. Ook is de beslissing (in beginsel) onherroepelijk, je kan dus niet terugkomen op je beslissing.

Het is belangrijk om bij een verwerping van de nalatenschap of bij het beneficiair aanvaarden bepaalde handelingen niet te doen. Als een erfgenaam bijvoorbeeld goederen uit de nalatenschap opzettelijk zoek maakt, verbergt of op een andere manier uit de nalatenschap onttrekt, komen de schulden van de nalatenschap voor rekening van deze erfgenaam! Hij is hier met zijn volledige vermogen aansprakelijk voor, ook na verwerping van de nalatenschap. Als de erfenis beneficiair aanvaard is en er vindt een uitkering plaats aan een erfgenaam, dan kunnen de schuldeisers dit verhalen op die erfgenaam, tot de waarde van wat hij uit de nalatenschap heeft verkregen.

Een dierbare is overleden: wat nu?

Als een dierbare van je overlijdt is het verstandig om op korte termijn contact op te nemen met een notaris. Hij kan advies geven en nagaan of er een testament is, wie de erfgenamen zijn en wie de nalatenschap mag afhandelen. Ook kan de notaris een verklaring van erfrecht opstellen die bijvoorbeeld nodig is om tot de bankrekening van de overledene te komen of om zijn woning te verkopen.

In deze blog staat beknopte informatie over het erfrecht op Curaçao. We kunnen niet garanderen dat deze informatie foutloos, volledig en actueel is. Daarom kan je aan onze blogs geen rechten ontlenen.

Hebben we een foutje gemaakt, of is er iets veranderd? Stuur dan een e-mail naar robin@livinggoed.com. We zijn je dankbaar!